Ders Planı | Aktif Metodoloji | Güncel Periyodik Tablo
Anahtar Kelimeler | Periyodik Tablo, Metaller, Ametaller, Aileler, Gruplar, Etkileşimli Aktiviteler, Element Avı, Element Draması, Element Yapıcıları, Pratik Uygulamalar, Takım Çalışması, Eleştirel Düşünme, Grup Tartışması, Bilimsel Bağlamlandırma |
Gerekli Malzemeler | ‘Elemental Land’ Haritası, Elementlerin yerlerini bulmaya yönelik ipuçları, Sınıf zeminine kurulmuş büyük periyodik tablo, Yapı kitleri (yapı blokları, karton vb.), Elementler hakkında bilgi içeren kartlar, Tiyatro sunumları için materyaller, Projeksiyon cihazı (sunumlar için opsiyonel) |
Varsayımlar: Bu Aktif Ders Planı şu varsayımları içerir: 100 dakikalık bir ders, öğrencilerin hem Kitabı hem de Projenin başlangıç gelişimini önceden çalışmış olmaları ve derste yalnızca bir etkinliğin (üç öneri arasından) seçilip uygulanacağı, çünkü her etkinlik mevcut zamanı önemli ölçüde doldurmak için tasarlanmıştır.
Hedef
Süre: (5 - 10 dakika)
Bu ders planı bölümünün amacı, öğrencilerin periyodik tabloyu sağlam bir temele oturtarak, elementleri ve özelliklerini tanımalarının yanı sıra, bu bilgileri pratik ve bağlamsal olarak kullanabilmelerini sağlamaktır. Hedeflerin net bir şekilde belirlenmesi, öğrencilerin kimyasal elementlerin tanımlanması ve ayırt edilmesi üzerine yoğunlaşarak, daha dinamik etkinliklere hazırlanmalarına yardımcı olur.
Hedef Utama:
1. Öğrencilerin güncel periyodik tablonun yapısını ve elementlerini tanımalarını, elementlerin özelliklerini ve bulundukları yerleri belirlemelerini sağlamak.
2. Periyodik tabloda metaller, ametaller ve yarı metallerin yerini bulma ve ayırt etme becerilerini, pratik örnekler ve etkileşimli etkinliklerle geliştirmek.
Hedef Tambahan:
- Benzer kimyasal elementler arasında eleştirel düşünme ve karşılaştırmalı analiz yapmayı teşvik etmek.
- Problem çözme ve etkinlikler için öğrenciler arasında iş birliği ve tartışmayı desteklemek.
Giriş
Süre: (15 - 20 dakika)
Giriş bölümü, öğrencilerin konuyla etkileşime geçmesini sağlamayı ve mevcut bilgilerin uygulamalarını teşvik etmeyi amaçlar. Problem durumları, öğrencilerin eleştirel düşünmelerini ve periyodik tablo kavramlarını pratikte uygulamalarını destekleyerek, daha yoğun aktivitelere hazırlık yapmalarına zemin hazırlar. Konunun gerçek dünyadaki önemini vurgulamak, öğrencilerin ilgisini ve motivasyonunu artırır.
Problem Durumu
1. Bir laboratuvar deneyinde bilinmeyen bir kimyasal elementi tanımlamanız gerektiğini düşünün. Periyodik tablonun grupları ve periyotları kullanarak elementin özelliklerini ve dolayısıyla tablodaki yerini nasıl belirlerdiniz?
2. Bir bilim insanı yeni bir element keşfettiğinde, bunu periyodik tabloda sınıflandırmak için hangi özellikleri ölçmeli ve bu özellikler yeni elementin metal, ametal veya yarı metal olup olmadığını nasıl belirleyebilir?
Bağlamsallaştırma
Periyodik tablo, sadece kimyagerler için bir çalışma aracı değil; tıptan malzeme mühendisliğine kadar pek çok alanda pratik uygulamalara sahiptir. Örneğin, periyodik tablonun yapısı, bilim insanlarına kimyasal tepkimelerde elementlerin davranışını öngörmelerine yardımcı olur; bu, yeni ilaçların geliştirilmesi açısından kritik bir unsurdur. Ayrıca, elementlerin periyodik tabloda düzenlenişinin ardında, kimyanın seyrini değiştiren bilimsel rekabetler ve tesadüfi keşiflerle dolu etkileyici bir tarih bulunmaktadır.
Gelişim
Süre: (65 - 75 dakika)
Geliştirme bölümü, öğrencilerin periyodik tablo hakkında edindikleri bilgileri pratik ve etkileşimli bir şekilde uygulamalarına olanak tanımak için tasarlanmıştır. Eğlenceli ve zorlu etkinlikler aracılığıyla öğrenciler, takımlar halinde problem çözme, araştırma ve sunum yapma süreçlerine katılarak eleştirel düşünme, iş birliği ve yaratıcılıklarını geliştireceklerdir. Önerilen her etkinlik, kimyasal elementlerin sınıflandırılması, özellikleri ve ardındaki mantığın pekiştirilmesinin yanı sıra iletişim ve takım çalışması becerilerini de ön plana çıkarır.
Etkinlik Önerileri
Sadece önerilen etkinliklerden birinin gerçekleştirilmesi tavsiye edilir
Etkinlik 1 - Element Avı
> Süre: (60 - 70 dakika)
- Hedef: Periyodik tablo üzerinde araştırma ve sınıflandırma becerilerini geliştirmek, takım çalışmasını teşvik etmek ve element özellikleri bilgilerini pratik olarak uygulamayı sağlamak.
- Açıklama: Bu eğlenceli etkinlikte, öğrenciler 5 kişilik gruplara ayrılacak ve her grubun periyodik tablonun bir grubu veya periyodunu temsil ettiği 'Elemental Land' haritasını alacaklar. Zorluk, sınıf zeminine kurulmuş büyük periyodik tabloda elementleri bulup sınıflandırmak için, elementlerin belirli özelliklerine götüren ipuçlarını kullanmaktır.
- Talimatlar:
-
Sınıfı 5 öğrenciye kadar gruplara ayırın.
-
Her gruba 'Elemental Land' haritası dağıtın.
-
Her gruba, sınıf zeminine kurulmuş büyük periyodik tabloda belirli elementleri bulmalarına yardımcı olacak ipuçları verin.
-
Öğrenciler, ipuçlarını kullanarak elementleri doğru bir şekilde bulup sınıflandırmalı; elementlerin metal, ametal veya yarı metal olup olmadığını ve hangi aileye ait olduklarını belirlemelidir.
-
Doğru tanımlanan ve sınıflandırılan her element, grup için puan kazandırır.
-
En sonunda, en fazla puanı alan grup 'Element Ustası' ilan edilir.
Etkinlik 2 - Element Draması
> Süre: (60 - 70 dakika)
- Hedef: Elementlerin özellikleri ve sınıflandırılması konusunda bilgiyi derinleştirmek, yaratıcılığı ve iletişim becerilerini geliştirmek.
- Açıklama: Gruplara ayrılan öğrenciler, bir kimyasal elementi seçip, bu elementin özelliklerini ve karakteristiklerini ortaya koyan kısa bir tiyatral sunum hazırlayacaklardır. Sunum; elementin ailesi, grubu, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile periyodik tablodaki konumu hakkında bilgileri içermelidir.
- Talimatlar:
-
5 öğrenciye kadar gruplar oluşturun.
-
Her grup, periyodik tablodan bir kimyasal element seçsin.
-
Gruplar, seçtikleri elementin özellikleri ile periyodik tablodaki konumu hakkında araştırma yapar.
-
Her grup, elementin özelliklerini vurgulayan, elementin metal, ametal veya yarı metal olduğunu açıklayan 'gizli kimlik' bölümünü içeren bir tiyatro metni hazırlar.
-
Gruplar sunumlarını prova eder.
-
Dersin sonunda, her grup 'Element Draması'nı sınıfa sunar.
Etkinlik 3 - Element Yapıcıları
> Süre: (60 - 70 dakika)
- Hedef: Periyodik tablosundaki özellikleri ve gruplamaları görsel ve dokunsal olarak anlamayı teşvik etmek, analiz ve sentez becerilerini geliştirmek.
- Açıklama: Bu etkinlikte öğrenciler, yapı blokları veya karton gibi malzemeler kullanarak periyodik tablo elementlerinin üç boyutlu modellerini oluşturacaklardır. Her grup, yapması gereken element setini alır ve bu elementlerin hangi gruba veya aileye ait olduğunu belirlemelidir.
- Talimatlar:
-
Sınıfı 5 öğrenciye kadar gruplara ayırın.
-
Her gruba yapı kitleri (yapı blokları, karton vb.) ve periyodik tablo elementleri hakkında bilgilerin yer aldığı kartları dağıtın.
-
Her grup, elementlerin üç boyutlu modellerini inşa ederken, bu elementlerin hangi grup veya aileye ait olduğunu belirlemeye çalışır.
-
Model inşası sonrasında, öğrenciler modellerini sınıfa sunarak elementlerin özelliklerini ve periyodik tablodaki konumlarını tartışır.
-
En yaratıcı ve bilgiyi en iyi aktaran modeli belirlemek için oy kullanın.
Geri Bildirim
Süre: (15 - 20 dakika)
Bu geri bildirim bölümü, öğrencilerin öğrendiklerini pekiştirmelerine ve edindikleri bilgileri akranlarıyla paylaşarak ifade etmelerine olanak tanıyan kritik bir aşamadır. Grup tartışması, periyodik tablonun ve uygulamalarının anlaşılmasını güçlendirirken iletişim ve argümantasyon becerilerinin de gelişmesini sağlar. Deneyimlerin paylaşılması, öğrencilerin yeni bakış açıları kazanmasına ve öğrenilen içeriğe daha derin bir hakimiyet sağlamalarına yardımcı olur.
Grup Tartışması
Grup tartışmasını başlatmak için öğretmen, her gruptan etkinliklerden elde ettikleri bulguları ve deneyimleri paylaşmalarını istemelidir. Kısa bir özetle başlayarak, her grubun önerilen zorluklara nasıl yaklaştığını ve aktivite sırasında en önemli öğrendiklerini sorabilirsiniz. Ardından, öğretmen öğrencileri elementler arasındaki farklar ve benzerlikler üzerine tartışmaya, bu özelliklerin pratik ve teorik uygulamalara nasıl yansıdığını değerlendirmeye teşvik etmelidir. Tüm öğrencilerin konuşma ve katkıda bulunmalarını sağlamak amacıyla öğretmenin kolaylaştırıcı rolü benimsemesi önerilir.
Anahtar Sorular
1. Periyodik tabloda elementleri sınıflandırmaya çalışırken grubunuzun karşılaştığı en büyük zorluklar nelerdi ve bu zorlukların üstesinden nasıl geldiniz?
2. İncelediğiniz elementlerin özellikleri günlük yaşamda veya diğer bilim alanlarında nasıl uygulanabilir?
3. Etkinlikler sırasında periyodik tabloya bakış açınızı değiştirecek sürpriz veya beklenmedik bir keşif yaşadınız mı?
Sonuç
Süre: (5 - 10 dakika)
Bu aşamanın amacı, tartışılan kavramların net ve bütüncül bir şekilde pekiştirilmesini sağlamaktır. Ana temaların özetlenip, teori ile pratiğin ilişkilendirilmesi yoluyla, öğrencilerin edindikleri bilginin gelecekteki durumlara uygulanabilirliğini ve periyodik tablonun yaşam ile akademik-profesyonel dünyadaki önemini kavramalarını sağlamaktır. Ayrıca, öğrencilerin ders sonrası öğrendiklerini günlük hayata uyarlayabilmeleri üzerine düşünmelerine olanak tanır.
Özet
Bu sonuç bölümünde öğretmen, periyodik tablonun yapısı, elementlerin metaller, ametaller ve yarı metaller olarak sınıflandırılması ve belirli elementlerin gruplar ile periyotlar içindeki konumlarına vurgu yaparak ana noktaları özetlemelidir.
Teori ile Bağlantı
Bugünün dersi, teoriyi ve pratiği bütünleştiren bir yaklaşımla yapılandırılmıştır. 'Element Avı', 'Element Draması' ve 'Element Yapıcıları' gibi etkinlikler, öğrencilerin periyodik tablo teorik bilgisini doğrudan pratik bağlamlarda uygulamalarını sağlayarak kavrayışı pekiştirmiş ve içeriğin gerçek ile hayali durumlarda nasıl kullanılabileceğini ortaya koymuştur.
Kapanış
Son olarak, periyodik tablonun günlük yaşamda ve farklı bilim ile teknoloji alanlarında ne kadar önemli olduğuna değinilmelidir. Elementlerin organizasyonunun anlaşılması; kimyasal davranışların öngörülmesi, yeni malzemelerin geliştirilmesi ve çevremizin daha iyi kavranması açısından temel bir unsurdur. Periyodik tabloyu yorumlama ve kullanma becerisi, doğa bilimleriyle ilgilenen herkes için vazgeçilmez bir araçtır.