Ders Planı | Sosyo-Duygusal Öğrenme | Anorganik Fonksiyonlar: Tuz
Anahtar Kelimeler | İnorganik Fonksiyonlar, Tuzlar, Tuzların Özellikleri, Tuzların Sınıflandırılması, Tuzların Uygulamaları, Öz Farkındalık, Öz Kontrol, Sorumlu Karar Verme, Sosyal Beceriler, Sosyal Farkındalık, Sosyo-duygusal Metodoloji, RULER, Derin Nefes Alma, Duygusal Yansıtma, Duygusal Düzenleme |
Kaynaklar | Tuz örnekleri (masa tuzu, kabartma tozu, magnezyum sülfat vb.), Tuzlar hakkında bilgi sayfaları, Destek materyali (kitaplar, makaleler, internet), Grup çalışması için sandalyeler ve masalar, Not almak için kağıt ve kalemler, Beyaz tahta ve kalemler, Zaman yönetimi için saat veya zamanlayıcı, Bilgisayar ve projektör (sunumlar için isteğe bağlı) |
Kodlar | - |
Sınıf | 10. sınıf |
Disiplin | Kimya |
Amaç
Süre: 10 - 15 dakika
Bu sosyo-duygusal ders planının bu aşamasının amacı, 'İnorganik Fonksiyonlar: Tuz' konusuyla ilgili sağlam bir bilgi temeli oluşturmaktır. Hedefleri belirleyerek, öğrenciler hangi spesifik becerileri geliştirecekleri konusunda yönlendirilir, böylece öğrenmeye olan odakları ve motivasyonları artar. Ayrıca, bu aşama sosyo-duygusal yeterliliklerin entegrasyonu için zemin hazırlar, daha bilinçli ve işbirlikçi bir öğrenme ortamını teşvik eder.
Amaç Utama
1. Tuzları diğer inorganik bileşenlerden tanıyıp ayırt edebilmek, kimyasal ve fiziksel özelliklerini belirlemek.
2. Tuzları sınıflandırmanın ana yollarını anlamak ve günlük yaşamda uygulamalarıyla ilişkilendirmek.
Giriş
Süre: 10 - 15 dakika
Duygusal Isınma Aktivitesi
Odaklanmak İçin Nefes Alma
Derin Nefes Alma
1. Öğrencilerden rahat bir şekilde sandalyelerine oturmalarını, ayaklarının yere sağlam basmasını ve ellerinin dizlerinin üzerinde durmasını isteyin.
2. Onlara, odaklanmalarına ve anın içinde kalmalarına yardımcı olacak derin nefes alma tekniği uygulayacaklarını açıklayın.
3. Öğrencilerden nazikçe gözlerini kapatmalarını ve doğal nefeslerine dikkat etmeye başlamalarını, bunu değiştirmeye çalışmadan yapmalarını isteyin.
4. Birkaç saniye sonra, burunlarından derin nefes alarak dört saymalarını ve karnını havayla doldurmalarını isteyin.
5. Nefeslerini bir an tutmalarını, zihinden dört saymalarını isteyin.
6. Sonra, ağızlarından yavaşça nefes vererek tekrar dört saymalarını, akciğerlerini tamamen boşaltmalarını isteyin.
7. Bu derin nefes alma döngüsünü yaklaşık beş dakika boyunca tekrarlayın.
8. Egzersizi tamamladıktan sonra, öğrencilerden yavaşça gözlerini açmalarını ve nasıl daha sakin ve odaklanmış hissettiklerini düşünmelerini isteyin.
İçerik Bağlamlaştırma
Tuzlar, günlük yaşamımızda sıkça karşılaştığımız kimyasal bileşenlerdir; masa tuzundan sanayide kullanılan çeşitlerine kadar. Tuzların özelliklerini ve sınıflandırmalarını anlamak, yalnızca kimyasal bilgimizi zenginleştirmekle kalmayıp, bu bileşenlerin sağlığımız ve çevremiz üzerindeki etkilerini daha iyi kavramamıza da yardımcı olur. Örneğin, masa tuzu olarak bilinen sodyum klorür, insan yaşamı için gereklidir; fakat aşırı tüketimi hipertansiyon gibi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu konuyu keşfederek, öğrenciler gıda etiketlerini okumanın önemi ve günlük ürünlerin üretiminde kimyanın rolü gibi gerçek yaşam örnekleriyle bağlantılar kurabilecekler.
Gelişim
Süre: 60 - 75 dakika
Teori Rehberi
Süre: 20 - 25 dakika
1. Tuzların Tanımı: Tuzlar, bir asit ile bir baz arasındaki reaksiyon sonucu oluşan iyonik bileşenlerdir; burada bazdan gelen katyon, asitten gelen anyon ile birleşir. Örneğin, sodyum klorür (NaCl), hidroklorik asit (HCl) ile sodyum hidroksit (NaOH) arasındaki reaksiyonla oluşur.
2. Tuzların Özellikleri: Tuzların su içinde çözünme, eridiğinde yüksek elektrik iletkenliği ve kristal oluşumu gibi çeşitli fiziksel ve kimyasal özellikleri vardır. Ayrıca, NaCl'nin tuzlu tadı veya magnezyum sülfatın (MgSO₄) acı tadı gibi farklı tatlara sahip olabilirler.
3. Tuzların Sınıflandırılması: Tuzlar, nötr, asidik, bazik ve çift olarak sınıflandırılabilir: Nötr: Bir asidin bir baz tarafından tamamen nötralize edilmesiyle oluşur (örneğin, NaCl). Asidik: Nötralize edilmemiş hidrojen iyonları (H₃O⁺) içerir (örneğin, NaHSO₄). Bazik: Nötralize edilmemiş hidroksit iyonları (OH⁻) içerir (örneğin, Ca(OH)₂). Çift: İki farklı katyon veya iki farklı anyon içerir (örneğin, KAl(SO₄)₂).
4. Tuzların Oluşumu: Tuzlar, asit-baz nötralizasyonu, asidik ve bazik oksitler arasındaki reaksiyonlar ve yer değiştirme reaksiyonları gibi çeşitli reaksiyonlar yoluyla oluşabilir. Bir yer değiştirme reaksiyonu örneği, çinko ile hidroklorik asit arasındaki reaksiyondur; bu reaksiyon çinko klorür ve hidrojen oluşturur: Zn + 2HCl → ZnCl₂ + H₂.
5. Günlük Hayatta Tuzların Uygulamaları: Tuzlar, yemek pişirme (masa tuzu), tıpta (magnezyum sülfat bir laksatif olarak), tarımda (amonyum nitrat gibi gübreler) ve sanayide (buz eritmek için kalsiyum klorür) gibi çeşitli alanlarda yaygın olarak kullanılır.
Sosyo-Duygusal Geri Bildirimli Aktivite
Süre: 35 - 40 dakika
Etrafımızdaki Tuzları Keşfetmek
Öğrenciler gruplara ayrılacak ve her grup, yaygın tuzların (masa tuzu, kabartma tozu, magnezyum sülfat vb.) farklı örneklerini alacak. Her tuzu tanımlayıp sınıflandırmaları, teorik derste edindikleri bilgileri kullanarak yapılacaktır. Her grup ardından bulgularını sunacak ve tuzların günlük yaşamımızdaki uygulamaları ve etkileri üzerine tartışacak.
1. Öğrencileri 4-5 kişilik gruplara ayırın.
2. Her gruba, her tuz hakkında temel bilgileri içeren bilgi sayfaları ile birlikte farklı tuz örnekleri dağıtın.
3. Gruplardan, destek materyalini kullanarak her tuzu tanımlayıp sınıflandırmalarını, özelliklerini ve sınıflandırmalarını not etmelerini isteyin.
4. Gruplardan bulgularını içeren kısa bir sunum hazırlamalarını, günlük hayatta tuzların pratik uygulamaları ve etkilerini de dahil etmelerini isteyin.
5. Hazırlıktan sonra, her grubun bulgularını sınıfa sunmak için 5 dakikası olacak.
Tartışma ve Grup Geri Bildirimi
📒 Grup Tartışması ve Geri Bildirim: Sunumlardan sonra, RULER yöntemini uygulamak için bir grup tartışması başlatın. Öğrencilerden aktivite sırasında hissettikleri duyguları tanımalarını isteyin (örneğin, kaygı, heyecan). Ardından, bu duyguların nedenlerini ve sonuçlarını tartışarak, grup işbirliği ve performansını nasıl etkilediğini keşfedin. Duyguları doğru bir şekilde isimlendirin, öğrencilere belirli hisleri, örneğin hayal kırıklığı veya tatmin gibi, tanımlamalarına yardımcı olun. Onları bu duyguları uygun bir şekilde ifade etmeye teşvik edin, deneyimlerini saygı ve empati ile paylaşmalarını sağlayın. Son olarak, zorlu duyguları düzenleme stratejilerini tartışın; örneğin, bir sunumdan önce derin nefes alma tekniklerini uygulamak gibi. Bu tartışma, öğrencilerin duygularını yansıtmalarına yardımcı olmakla kalmayacak, aynı zamanda grup çalışması ve sorumlu karar verme için hayati olan öz farkındalık, öz kontrol ve sosyal beceriler gibi temel becerilerin gelişimini de teşvik edecektir.
Sonuç
Süre: 20 - 25 dakika
Yansıma ve Duygusal Düzenleme
📒 Yansıtma ve Duygusal Düzenleme: Öğrencilere ders sırasında karşılaştıkları zorlukları ve bu duyguları nasıl yönettiklerini yazabilecekleri veya tartışabilecekleri bir yansıtma etkinliği önerin. Her öğrenciden, 'Ders sırasında karşılaştığınız en büyük zorluklar nelerdi?' ve 'Bu zorluklar sırasında ortaya çıkan duyguları nasıl yönettiniz?' sorularını yanıtlayarak bir veya iki paragraf yazmalarını isteyin. Alternatif olarak, öğrencilerin deneyimlerini ve duygusal düzenleme stratejilerini grup ile paylaşabilecekleri bir konuşma çemberi düzenleyin.
Amaç: Bu alt bölümün amacı, öz değerlendirmeyi ve duygusal düzenlemeyi teşvik etmektir. Öğrencilerin ders sırasında hissettikleri duyguları tanımlamalarına, bu duyguları yönetmek için kullandıkları stratejileri tanımalarına ve bu stratejilerin etkinliğini yansıtmalarına yardımcı olur. Bu süreç, sosyo-duygusal gelişim için kritik olan öz farkındalık ve öz kontrolü teşvik etmek için gereklidir.
Geleceğe Bakış
📒 Kapanış ve Geleceğe Bakış: Dersin sonunda, öğrencilere öğrendikleri içerikle ilgili kişisel ve akademik hedefler belirlemelerini teşvik edin. Hem akademik hem de kişisel olarak net ve ulaşılabilir hedefler belirlemenin önemini açıklayın. Öğrencilerden, tuzlar hakkındaki bilgilerini günlük yaşamlarında pratik durumlarda nasıl uygulayabileceklerini ve sosyo-duygusal becerilerini nasıl geliştirmeye devam edebileceklerini düşünmelerini isteyin. Bu hedefleri yazmalarını ve sınıfla veya sizinle paylaşmalarını teşvik edin, eğer kendilerini rahat hissederlerse.
Penetapan Amaç:
1. Günlük yaşamda tuzların en az üç pratik uygulamasını tanımlamak.
2. Kimya içeriğini düzenli olarak gözden geçirmek için bir çalışma rutini oluşturmak.
3. Zorlu durumlar öncesinde derin nefes alma gibi duygusal düzenleme tekniklerini uygulamak.
4. Tuzların özelliklerini gözlemlemek için evde bir deney gibi pratik bir deneyim planlamak. Amaç: Bu alt bölümün amacı, öğrencilerin özerkliğini ve öğrenmenin pratik uygulamasını güçlendirmektir. Öğrencilerin net hedefler belirlemelerini ve edinilen bilgilerin gerçek yaşam durumlarında uygulanmasının önemini düşünmelerini teşvik eder. Bu süreç, akademik ve kişisel başarı için gerekli olan öz yönetim ve sorumluluk gibi temel yeterlilikleri teşvik eder.