Ders Planı | Aktif Metodoloji | Organik Fonksiyonlar: Organik Tuz Adlandırması

Varsayımlar: Bu Aktif Ders Planı şu varsayımları içerir: 100 dakikalık bir ders, öğrencilerin hem Kitabı hem de Projenin başlangıç gelişimini önceden çalışmış olmaları ve derste yalnızca bir etkinliğin (üç öneri arasından) seçilip uygulanacağı, çünkü her etkinlik mevcut zamanı önemli ölçüde doldurmak için tasarlanmıştır.

Hedef

Süre: (5 - 10 dakika)

Hedefler aşaması, dersin sonunda öğrenciden beklenen bilgiyi net bir şekilde ortaya koyar. Sodyum metanoat ve potasyum propanoat gibi organik tuzların doğru isimlendirilmesi ve yapı analizlerinin belirlenmesi bu aşamada hedeflenir. Böylece, teorik bilginin pratik uygulamaya dökülmesi sayesinde organik fonksiyonların günlük ve akademik kimyada kullanım önemi pekiştirilmiş olur.

Hedef Utama:

1. Öğrencilerin sodyum metanoat ve potasyum propanoat gibi iki organik tuzun doğru isimlendirilmesini öğrenmelerini ve bu isimleri ayırt edebilmelerini sağlamak.

2. Bu tuzların kimyasal formülleri ile isimler arasındaki bağlantıyı kurarak analiz ve yapısal yorum yeteneklerini geliştirmek.

3. Teorik bilgiyi pratiğe dökerek, öğrencilerin gerçek ya da kurgusal senaryolarda bu tuzları tanımlayabilmelerine imkan tanımak.

Hedef Tambahan:

1. Konuya dair anlamı pekiştirmek amacıyla, uygulamalı etkinlikler sırasında öğrenciler arasında iş birliği ve fikir alışverişini teşvik etmek.

Giriş

Süre: (15 - 20 dakika)

Giriş aşamasının amacı, problem temelli durumlar üzerinden öğrencileri derse çekmek ve mevcut bilgilerini gerçek hayatla ilişkilendirme fırsatı sunmaktır. Böylece organik tuz isimlendirmesinin hem pratik hem de günlük yaşam açısından önemine vurgu yapılmış olur.

Problem Durumu

1. Bir çevre analiz laboratuvarında, ekolojik bir rezervin toprak örneğinde bilinmeyen bir bileşen tespit edildiğini farz edin. Bileşiğin kimyasal formülü CH3COOK. Bu bileşiğin organik tuz olduğunu göz önüne alarak, nasıl tanımlanıp isimlendirileceğini tartışın.

2. Bir gıda üretim tesisinde, ürünün dayanıklılığını artırmak için koruyucu olarak kullanılan tuzun formülü C2H5COONa. Çalışan bir süpervizörün sorduğu durumda, bu tuzun ismini belirleyip yapısını nasıl açıklayacağınızı düşünün.

Bağlamsallaştırma

Organik tuzların isimlendirilmesi sadece teknik bir ihtiyaç değil, aynı zamanda ilaç, gıda ve çevre bilimleri gibi hassas alanlarda bileşiklerin doğru tanımlanması açısından da büyük önem taşır. Örneğin, sodyum metanoat pestisit üretiminde kullanılırken, potasyum propanoat ise fırıncılıkta etkili bir koruyucu olarak tercih edilir. Ayrıca, bu tuzlar peynir gibi gıdalarda doğal olarak bulunup, mantar oluşumunu engellemek amacıyla kullanılabilir.

Gelişim

Süre: (65 - 75 dakika)

Gelişim aşaması, öğrencilerin evde öğrendikleri teorik bilgiyi uygulamalı etkinliklerle pekiştirmelerini sağlamak için tasarlanmıştır. Grup çalışmalarında organik tuz isimlendirmesinin yanı sıra iş birliği, eleştirel düşünme gibi sosyal becerilerin de gelişmesi hedeflenmektedir. Uygulanan etkinlikler, öğrenmenin kalıcılığını artırmak üzere interaktif ve bağlamsal olarak düzenlenmiştir.

Etkinlik Önerileri

Sadece önerilen etkinliklerden birinin gerçekleştirilmesi tavsiye edilir

Etkinlik 1 - Organik Tuz Dedektifleri

> Süre: (60 - 70 dakika)

- Hedef: Öğrencilerin organik tuz isimlendirme bilgisini gerçek durumlarda uygulayarak problem çözme ve karar verme becerilerini geliştirmelerini sağlamak.

- Açıklama: Öğrenciler, 5 kişiye kadar oluşan gruplar halinde çalışacak ve her grup, tarım arazisindeki bir dökülme, laboratuvarda yaşanan bir olay ya da gıdada şüpheli bir kullanım gibi farklı senaryolardan birinde ortaya çıkan organik tuzla ilgili bilgileri içeren bir 'dosya' alacaktır. Her durumda tuzun kimyasal formülü, yaygın ismi ve çevresel ya da sağlık üzerindeki potansiyel etkileri gibi ipuçları bulunacaktır.

- Talimatlar:

• Sınıfı en fazla 5 kişilik gruplara ayırın.

• Her gruba, içerisinde ipuçları olan farklı bir senaryo dağıtın.

• Öğrencilerden verilen ipuçlarını analiz ederek organik tuzun ismini belirlemelerini ve senaryoya uygun bir eylem planı hazırlamalarını isteyin.

• Her grup, hazırladığı eylem planını sunarken tuzun özellikleri ve isimlendirme temelindeki seçimlerini açıklamalıdır.

Etkinlik 2 - Formül ve İsim Oluşturucular

> Süre: (60 - 70 dakika)

- Hedef: Organik tuzların yapı ve isimlendirilmesi konusunda bilgiyi eğlenceli ve etkileşimli bir ortamda pekiştirmek.

- Açıklama: Bu etkinlikte, öğrenciler kimyasal elementleri temsil eden yapı bloklarını kullanarak bilinmeyen organik tuzların formüllerini oluşturacak. Sonrasında, önceki isimlendirme bilgilerini ve organik bileşiklerin yapı kurallarını kullanarak bu tuzların isimlendirmesini yapacaklar.

- Talimatlar:

• Yapı blokları ve kayıt formları içeren çalışma istasyonlarını hazırlayın.

• Blokların farklı elementlere ve değerlerine karşılık geldiğini öğrencilere anlatın.

• Öğrenciler gruplar halinde, belirlenen kimyasal kurallara uygun olarak organik tuz formüllerini oluşturmaya çalışsın.

• Oluşturulan formüllere göre, her grup IUPAC kurallarına dayanarak tuzları isimlendirsin ve doğruluğu öğretmenleriyle kontrol edilsin.

• Belirlenen süre sonunda en çok doğru isimlendirme yapan grup ödüllendirilsin.

Etkinlik 3 - Büyük Tuz Yarışması

> Süre: (60 - 70 dakika)

- Hedef: Öğrencilerin organik tuz isimlendirme bilgisini dinamik ve rekabet ortamında sınayarak pekiştirmelerini sağlamak.

- Açıklama: Öğrenciler, organik tuzların formüllerinin yer aldığı ve bu formüller üzerinden hızlı bir şekilde doğru isimleri belirlemeleri gereken rekabetçi bir yarışmaya katılacak. Yarışma, her turun farklı bir organik tuza odaklandığı bölümler şeklinde ilerleyecek ve doğru cevaplar ile hız dikkate alınarak puanlandırılacaktır.

- Talimatlar:

• Yarışmada kullanılacak tuz formüllerini içeren bir sunum hazırlayın.

• Sınıfı en fazla 5 kişilik takımlara bölün.

• Yarışmanın kurallarını, puanlamayı ve her soruya verilecek cevap süresini öğrencilerle netleştirin.

• Öğrencilerin formüllere dayanarak yarışmaya başlamasını sağlayın.

• Her turun sonunda cevaplar ve isimlendirme stratejileri hakkında kısa bir değerlendirme yapın.

Geri Bildirim

Süre: (10 - 15 dakika)

Bu geri bildirim aşamasının amacı, öğrencilerin etkinlikler sırasında edindikleri bilgileri pekiştirmelerine ve uyguladıkları bilgileri tartışarak değerlendirmelerine olanak sağlamaktır. Grup tartışması, yaşanan sorunlar ve geliştirilebilecek stratejilerin paylaşılması için uygun bir ortam oluşturarak konunun daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunur. Ana sorular, organik tuz isimlendirmesinin farklı bağlamlardaki önemini kavramalarına yardımcı olacaktır.

Grup Tartışması

Etkinliklerin sonunda, tüm öğrencileri bir araya getirerek grup tartışması yapın. İş birliğinin ve bilgi paylaşımının öneminden kısaca bahsedin. Her grubun etkinlikler sırasında elde ettiği sonuçları, yaşanan zorlukları paylaşmasını sağlayın. Ayrıca, organik tuz isimlendirmesinin gıda, çevre ve ilaç sektörlerindeki farklı uygulamalarını tartışmaya açın.

Anahtar Sorular

1. Etkinlikler sırasında organik tuz isimlendirmesinde karşılaştığınız en büyük zorluklar nelerdi?

2. Tuzların yapısal bilgisine sahip olmak, problemi çözmede size nasıl yardımcı oldu?

3. Organik tuz isimlendirmesi konusunda edindiğiniz bilgi, günlük hayatta veya mesleki alanda nasıl işe yarıyor?

Sonuç

Süre: (5 - 10 dakika)

Sonuç aşamasının amacı, ders boyunca ele alınan temel kavramları pekiştirmeye yardımcı olmak, teorik bilgi ile pratik uygulama arasındaki bağlantıyı vurgulamak ve organik kimyanın günlük yaşam ile mesleki alandaki önemini netleştirmektir. Bu sayede öğrenciler, ders sonunda konuyu eksiksiz anlayıp uygulamaya yönelik farkındalık kazanırlar.

Özet

Dersin kapanışında öğretmen, ele alınan temel noktaları özetlemeli; sodyum metanoat ve potasyum propanoat gibi organik tuzların doğru isimlendirilmesi ve yapı analizlerinin yanı sıra bu bilgilerin gıda ve çevre gibi çeşitli senaryolarda nasıl kullanıldığını gözden geçirmelidir.

Teori ile Bağlantı

Bugünkü ders, evde öğrenilen teorik bilgilerin sınıfta yapılan pratik uygulamalarla nasıl bütünleştiğini açıkça göstermektedir. Verilen örnekler ve problem senaryoları sayesinde öğrenciler, teoriyi gerçek ve varsayımsal durumlarda uygulama fırsatı bulmuş, organik tuz isimlendirmesinin günlük yaşam ve mesleki alandaki önemini kavramışlardır.

Kapanış

Sonuç olarak, öğretmen organik fonksiyonların ve organik tuz isimlendirmesinin önemine değinerek, bu kavramların ilaç, gıda ve çevre endüstrilerindeki yeri üzerinde durmalıdır. Böylece sürekli öğrenmenin gerekliliği ve kimya bilgisinin pratikteki değeri pekiştirilmiş olur.